Welkom

Zeg nou zelf. Wanneer zie je meer blije koppies: na afloop van een rekenles in de kleine kring of na een half uur buiten spelen? De decembermaand is voor kinderen bij uitstek een maand om alle spanning, die deze tijd met zich meebrengt, er zo nu en dan lekker uit te rennen.

Als je na 1984 bent afgestudeerd aan de pabo, ben je leraar basisonderwijs en bevoegd om les te geven aan de hele school. In dat jaar verdween de separate kleuteropleiding, beter bekend als de KLOS: Kleuter Leidster Opleiding School. Tot op de dag van vandaag zijn er voor- en tegenstanders van een aparte opleiding v...

Bewegend leren is meer dan buiten actief bezig zijn. Je kunt de hele dag door beweging in je lessen brengen. Beweging kan altijd en overal. In dit artikel lees je hoe je dat kunt doen, van de ochtend tot de middag. Je zult zien dat het makkelijk is. Leren en bewegen gaan hand in hand. Zo wordt leren leuker en blijve...

In het vorige nummer van Kleuteruniversiteit Magazine kon je lezen dat ik me heb verdiept in het oeuvre van Annie M.G. Schmidt en de uitwerking daarvan op onze maatschappij. Tijdens deze zoektocht trok ik de stoute schoenen aan en benaderde haar zoon, Flip van Duijn. Het leek me fantastisch om hem te vragen naar zij...

Uit meerdere onderzoeken, zoals die van Brussoni en Taylor & Kuo, blijkt dat kinderen die veel buiten spelen beter ontwikkelde executieve functies hebben, motorisch vaardiger zijn en vaardiger zijn in het oplossen van problemen. Is er tijdens het spelen op het schoolplein ook ruimte voor avontuurlijk spel? Het liefs...

In het eerste deel van het tweeluik hebben we gekeken naar de voorwaarden die je als leerkracht schept en de begeleiding die je biedt voor rijk en uitdagend spel in de bouwhoek. Dit tweede artikel gaat over het verwerken van een thema in de bouwhoek en de stappen die je daarbij kunt volgen.

‘Maar kijk, wat zag hij daar? Een klein gaatje in de heg. Wat zou er aan de andere kant van de heg zijn, dacht Jip.’ 

‘Pluk had een klein rood kraanwagentje. Hij reed ermee door de hele stad en zocht naar een huis om in te wonen.’ 

Zomaar twee beginzinnen van een boek. Alleen zullen de meeste mensen direct wete...

Een herkenbaar beeld van de bouwhoek is dat die meestal drukbezet is door jongens. Of het is een hoek waar kinderen niet verder komen dan het stapelen van blokken. Hoe kun je het spel in de bouwhoek een boost geven? In dit tweeluik over de bouwhoek krijg je handvatten en tips voor het stimuleren van uitdagend spel, ...

Als ik door het OntdekPunt in Meppel loop, valt mijn oog altijd op de kleurrijke LEGO-muur. Kinderen zijn er druk in de weer: bouwend, lerend en ontdekkend. Dit is het hart van waaruit ik werk: het combineren van plezier en educatie. DUPLO en LEGO zijn niet alleen speelgoed maar ook krachtige educatieve hulpmiddelen...

De Haagse set, bakken vol auto’s en dieren, in bijna elke bouwhoek vind je ze wel. Maar niet in die van Jan Ceyssens, kleuterdocent aan de Sint-Jozefsschool in Schoonderbuken. Wat je er dan wel vindt? Onder andere dakwerkafval, kliklaminaat, kartonnen kokers en stukken grasmat. Hoe creëer je zo’n bijzondere bouwhoek...

Blended leren, ofwel het verrijken van de leerervaring door een combinatie van verschillende strategieën, leermiddelen en leeromgevingen, staat hoog op de agenda in het onderwijs. Tegelijkertijd komt het nog lang niet overal even goed van de grond. In Nederland roept de term nog veel vragen op. Hoe komt dit? En op w...

Als leerkracht ben je de hele dag bezig met het aanbieden van nieuwe woorden, zowel bewust als onbewust. De woordenschatontwikkeling is belangrijk voor de communicatie en heeft een grote invloed op het leerproces van het kind. Maar hoe vergroot je de woordenschat van kinderen en hoe bouw je het aanleren van nieuwe w...

Op zeventienjarige leeftijd besloot ik de pabo te gaan doen. Na mijn studie ontdekte ik al snel dat het kleuteronderwijs het beste bij mij paste. Kleuters kijken enorm tegen je op, alsof jij de grootste beroemdheid bent. Ik vind het prachtig om zo’n positieve invloed te kunnen uitoefenen op het leven van een ander. ...

Ik kan me mijn eigen verjaardag bij de kleuters nog goed herinneren. Juf Anja maakte een mooie verjaardagshoed die ik mijn hele verjaardag vol trots heb gedragen. Ik mocht instrumenten uitdelen en met alle kinderen achter mij aan in een verjaardagsoptocht door de klas lopen. Vervolgens nam ik plaats op mijn stoel en...

In de klas werken we met het thema ‘Koken’. In de kring laat ik verschillende materialen zien om soep te maken. Ik pak de pan en Adam roept ‘tan’. Ik vraag aan de kinderen wat er in de soep moet. Alaa roept ‘broccoli’, Sarah roept ‘wortel’. Adam steekt ook zijn vinger op. Wanneer hij de beurt krijgt zegt hij: ‘trei’...

Al sinds 2014 biedt Kleuteruniversiteit kleuterleerkrachten projecten bij de mooiste boeken aan. Iemand die deze projecten al vanaf het begin schrijft is Anke van Boxmeer, bekend van jufAnke.nl. Met zo’n 240 afgeronde Kleuteruniversiteit-projecten is ze een echte expert te noemen. Ze is niet te stoppen, de ideeën bl...

Een gezonde gewoonte aanleren gaat een kind gemakkelijker af dan op latere leeftijd ongezonde gewoontes afleren. Dat geldt zeker ook voor gezonde voeding. Als kinderen van kleins af aan al leren hoe ze gezondere keuzes kunnen maken bij het eten en drinken, draagt dat bij aan een gezondere leefstijl op latere leeftij...

De moestuin is een belangrijk onderdeel van het onderwijs bij mij op school. Maar wat zijn de voordelen van een moestuin op school? En hoe start je daar dan mee als je ermee wilt beginnen en waar moet je rekening mee houden? Is een moestuin ook geschikt om met kleuters in te werken? Op al deze vragen krijg je antwoo...

Eten en drinken. Dat doe je elke dag in de klas. Koppel deze eet- en drinkmomenten zo nu en dan aan creatief denken en burgerschap. Dit kost je nauwelijks extra tijd en levert je veel op. 

Kan dat wel? Een thema in de combinatiegroep 2/3 uitwerken, terwijl groep 3 ook nog werkt met methodes? Jazeker! Ik wil jullie graag meenemen in de opzet en uitwerking van een succesvol thema over pannenkoeken bakken in het restaurant. Een thema waarbij spel maar ook het integreren van taal- en rekendoelen helemaal ...

De kleuter die regelmatig zegt: ‘Ik kan het niet!’, die te vaak het werkje laat voor wat het is, of juist de kleuter die roept: ‘Ik ben de beste!’ Kleuters gooien er van alles uit. Daar waar we als volwassenen geleerd hebben dit meer binnen te houden, vertelt de kleuter waar het op staat. Hoe ga je hiermee om als le...

Met hoepels kun je meer dan je denkt. Verzamel de hoepels die op school aanwezig zijn, bekijk de ideeën en beleef samen volop hoepelplezier.

Toen ik twintig jaar geleden van de pabo kwam, voerde ik al snel mijn eerste oudergesprek. Doodnerveus was ik. Daar zat ik dan als twintigjarige, kersverse juf. Wat had ik graag gesprekstechnieken geleerd op de pabo. Want waar moest ik op letten? Hoe ga je om met ouders die het niet met je eens zijn? En hoe bouw je ...

Klimaatverandering voor kleuters: moet dat nou? Nee hoor, dat moet je als ouder of leerkracht helemaal zelf weten. Maar als je er iets aan doet, kun je het prentenboek Scheten uit de Schoorsteen goed gebruiken.

Kinderen stimuleren om zich te ontwikkelen tot creatieve, betrokken probleemoplossers. Hoe kun jij daaraan bijdragen? Neem ontwerpend leren als vast onderdeel op in je lesprogramma. Bij ontwerpend leren gaan kinderen aan de slag met een ontwerpopdracht. Ze bedenken en maken oplossingen voor iemand met een probleem o...

Het schrijfonderwijs begint in groep drie. Kleuters bereiden zich hierop voor door op een speelse manier bezig te zijn met letters, woorden en taal. Dit wordt kunst als je hier creatief mee aan de slag gaat.

In mijn groep heb ik meerdere keren musicals uitgevoerd. Het is veel werk om dit met jonge kinderen te organiseren, maar de opbrengst van zo’n uitvoering is significant. De kinderen zijn uitermate betrokken en werken gedurende het project aan een scala aan leerdoelen. Je voert bijzondere activiteiten uit in de groep...

Peter en de wolf van Prokofjev, De vier jaargetijden van Vivaldi of de Vijfde symfonie van Beethoven. Je kent ze vast wel, maar welke mogelijkheden bieden deze muziekstukken in je klas? We duiken in de jungle van klassieke muziek. Lees hoe je klassieke muziek op een toegankelijke manier kunt inzetten en wat de voord...

Dieren, Duplo en kleuters. Een gouden combinatie. Het voorjaar komt eraan, de tijd van lammetjes in de wei en vogeltjes in de nestjes. Weet de kleuter alle namen van de dieren en hun jongen? Hoeveel zijn het er en bij welke kleur horen ze? Zou je ze als huisdier willen? Eten ze vlees of planten? Kortom, een vrolijke...

Ken jij dat ‘au-gevoel’ als iemand anders zich bezeert? Krijg jij ook jeuk als een ander over luizen praat? Dan is je empathie aan het werk: je leeft je in en verplaatst je in de ander. Empathie is essentieel voor een goede omgang en communicatie met anderen. Hoe kun je spel inzetten om empathie bij jonge kinderen t...

Ik kijk een volle zaal in met enthousiaste kleuterleerkrachten die klaarzitten voor de inspiratiedag van Kleuteruniversiteit. Ik vertel dat mijn workshop gaat over hoe je het materiaal dat je tijdens het opruimen van je magazijn vindt, kunt inzetten in je kunstlessen.

‘Wat staat hier, meester?’ Een groepje kleuters heeft de letterstempels ontdekt. Ze willen heel graag weten welke woorden ze hebben gestempeld. Ik brabbel de letters die er staan achter elkaar en het groepje vertrekt tevreden naar de stempels om nog meer woorden te stempelen.

Regelmatig moet ik de neiging onderdrukken om mijn kinderen ongevraagd oplossingen aan te reiken. Dat mislukt geregeld, want als volwassene overzie ik een situatie vaak sneller en heb ik meer levenservaring om op terug te vallen. Bovendien voel ik me verantwoordelijk voor het geluk van mijn kinderen. Reuze ingewikke...

Kinderen met een ontwikkelingsvoorsprong hebben vaak grote interesse in cijfers en letters. Veel van deze kinderen leren tijdens of zelfs vóór de kleuterperiode lezen. Misschien ken je deze kinderen wel. Het kan ook zijn dat je sommige jonge lezers over het hoofd ziet. Er zijn kinderen die alleen thuis lezen en op s...

Concentreren betekent dat je voor korte of langere tijd je aandacht kunt richten op waar je mee bezig bent. Dat lukt, als het zowel in je hoofd als om je heen rustig is. Zijn de omstandigheden anders, dan is het de kunst om ondanks deze externe en interne prikkels gefocust te blijven. Maar... dit kun je leren! Dat v...

Stijn (5 jaar) gaat naar school. Hij stapt de deur uit en daar is de eerste vraag. ‘Papa, hoeveel stappen is het naar de auto?’ ‘Ga ze maar tellen Stijn’, is mijn antwoord.